Cường giáp là một bệnh lý nội tiết khá phổ biến ở Việt Nam, trong đó Basedow là bệnh cường giáp thường gặp nhất (chiếm 90% các trường hợp cường giáp). Nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời, bệnh basedow có thể gây nhiều biến chứng, mà nguy hiểm nhất là các biến chứng về tim mạch.
- Basedow là bệnh lý gì?
Basedow là 1 bệnh cường giáp do tình trạng tuyến giáp hoạt động quá mức dẫn đến hình thành hormon tuyến giáp nhiều hơn bình thường, do đó làm gia tăng nồng độ hormon tuyến giáp lưu hành trong máu, gây nên những tổn hại về mô và chuyển hóa.
Đây là bệnh tự miễn dịch, có tính chất gia đình. Bệnh gặp chủ yếu ở độ tuổi 20-50, nữ giới gặp nhiều gấp 4 lần nam giới.
2. Dấu hiệu sớm của các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân basedow là gì?
Dấu hiệu sớm của các biến chứng tim mạch ở bệnh nhân basedow bao gồm:
-Rối loạn nhịp tim:
+ Nhịp tim nhanh >100 ck/phút thường xuyên ngay cả khi nghỉ ngơi hay lúc gắng sức là triệu chứng rất thường gặp ở bệnh nhân Basedow. Đây thường là nguyên nhân khiến cho người bệnh đi khám vì cảm giác đánh trống ngực.
+ Rung nhĩ: Có khoảng 10-15% bệnh nhân Basedow có biến chứng loạn nhịp, thường gặp nhất là rung nhĩ, đây là tình trạng tâm nhĩ đập rất nhanh và không đều, từ 300-600 lần/phút. Khi đó các bệnh nhân thường có biểu hiện hồi hộp, đánh trống ngực nhiều, một số bị đau ngực, thậm chí bị ngất. Theo nhiều nghiên cứu, các bệnh nhân bị rung nhĩ kéo dài có nguy cơ bị tai biến mạch não cao gấp 5-7 lần so với người bình thường và cứ 6 bệnh nhân bị tai biến mạch não thì có 1 bệnh nhân có nguyên nhân là do loạn nhịp tim.
-Tăng huyết áp: Tăng huyết áp thứ phát là một trong các biến chứng tim mạch của bệnh Basedow, chủ yếu là tăng huyết áp tối đa còn huyết áp tối thiểu vẫn bình thường. Tuy mức tăng huyết áp không nhiều và hiếm khi cần phải điều trị nhưng nếu kéo dài thì nó cũng có thể ảnh hưởng đến hoạt động của tim, góp phần gây nên bệnh suy tim. Đặc biệt, khi bệnh nhân mới được chẩn đoán tăng huyết áp, nhất là khi tuổi còn trẻ thì xét nghiệm chức năng tuyến giáp là rất cần thiết.
– Suy tim: Là một biến chứng có thể xảy ra bởi cường giáp không được điều trị trong khoảng thời gian lâu dài. Bởi vì hormone tuyến giáp làm tăng thể tích tuần hoàn, sợi cơ tim phải tăng trương lực, tăng sức co bóp, lâu ngày sẽ dẫn đến suy tim. Lúc đầu là suy tim trái nhưng về sau thường là suy tim toàn bộ. Suy tim do cường giáp có đặc điểm khác biệt với phần lớn các trường hợp suy tim khác là lượng máu do tim bơm ra lại cao hơn bình thường (gọi là suy tim tăng cung lượng), tuy nhiên sự khác biệt này chỉ ở giai đoạn đầu, còn nếu kéo dài thì cuối cùng cung lượng tim cũng giảm và biểu hiện lâm sàng của suy tim giai đoạn muộn trong cường giáp không khác với suy tim do các nguyên nhân khác, đó là khó thở, phù, gan to, đái ít, tím môi…
Bệnh Basedow có thể gây nên nhiều biến chứng, trong đó các biến chứng tim mạch là nguy hiểm nhất. Vì vậy, để phòng tránh các biến chứng của bệnh Basedow thì chìa khóa quan trọng nhất là việc phát hiện sớm và điều trị bệnh kịp thời.