Bệnh thủy đậu do virus Varicella Zoster gây ra, là một bệnh truyền nhiễm lây qua đường hô hấp khi ho,hắt hơi hoặc tiếp xúc trực tiếp với các phỏng nước của người bệnh.Việc dự phòng và điều trị thủy đậu rất được coi trọng,nhất là các đối tượng như phụ nữ đang mang thai.
Thủy đậu có ảnh hưởng như thế nào tới thai nghén.
Đối với mẹ bầu trước đó đã từng bị thủy đậu hoặc đã được tiêm phòng vacxin thủy đậu trước khi mang thai,thì khi mắc bệnh trong giai đoạn mang bầu có thể yên tâm, do cơ thể đã có kháng thể miễn dịch bảo vệ.
Trường hợp mẹ bầu mắc thủy đậu nguyên phát sẽ có những nguy cơ ảnh hưởng đến thai, đồng thời có thể gây nên tỷ lệ tử vong ở mẹ lên tới 40% so với các bệnh truyền nhiễm khác. Trong đó, sự ảnh hưởng của bệnh trên thai nhi tùy vào từng giai đoạn tuổi thai:
-Trong 3 tháng đầu, đặc biệt từ 8 – 12 tuần tuổi, nguy cơ thai nhi bị “Hội chứng thủy đậu bẩm sinh” là 0.4% với biểu hiện thường gặp nhất là sẹo ở da. Những bất thường khác có thể xảy ra là tật đầu nhỏ, bệnh lý võng mạc, đục thủy tinh thể, nhẹ cân, chi ngắn, chậm phát triển tâm thần.
– Trong 3 tháng giữa, đặc biệt tuần 13 – 20 của thai kỳ, nguy cơ thai nhi bị “Hội chứng thủy đậu bẩm sinh” là 2%. Sau tuần lễ thứ 20 thai kỳ, hầu như không ảnh hưởng trên thai.
– Nếu người mẹ nhiễm bệnh trong vòng 5 ngày trước sinh và 2 ngày sau sinh, bé sơ sinh dễ bị bệnh thủy đậu lan tỏa do mẹ chưa có đủ thời gian tạo kháng thể truyền cho thai nhi trước sinh. Tỉ lệ tử vong bé sơ sinh lúc này lên đến 25 – 30% số trường hợp bị nhiễm.
Điều trị và dự phòng thủy đậu cho mẹ bầu.
Để điều trị và dự phòng bệnh cho mẹ bầu,cần chú ý như sau:
–Trong thời gian mắc bệnh:
+Nghỉ ngơi,uống nhiều nước,ăn lỏng dễ tiêu .Giữ vệ sinh thân thể, tránh làm vỡ những bóng nước vì có nguy cơ bội nhiễm.
+ Mỗi ngày 2-3 lần nhỏ mắt, mũi thuốc sát khuẩn như chloramphenicol 0,4% hoặc acgyrol 1%.Nếu mẹ bầu đau và sốt cao, có thể cho dùng acetaminophen. Chống ngứa bằng các thuốc kháng histamin như: chlopheniramin, loratadine… Khi nốt phỏng vỡ, chỉ nên bôi thuốc xanh metilen; không được bôi mỡ tetraxiclin, mỡ penixilin hay thuốc đỏ.
+Đề phòng biến chứng: Sử dụng varicella – zoster immune globulin (VZIG) cho mẹ bầu bị thủy đậu nguyên phát.Và sử dụng cho trẻ sơ sinh ngay khi con vừa chào đời.
+Đối với thai phụ nhiễm bệnh thủy đậu diễn tiến nặng có nguy cơ viêm phổi nên được tư vấn dùng Acyclovir đường tĩnh mạch để giảm nguy cơ cho cả mẹ và thai.
-Cách phòng bệnh
+Cần phát hiện sớm ở thời kỳ khởi phát để cách ly, tránh lây lan trong cộng đồng. Đối với người suy giảm miễn dịch có tiếp xúc với nguồn bệnh và trẻ sơ sinh có mắc thủy đậu trong giai đoạn chu sinh sẽ có nguy cơ bị thủy đậu nặng, nên tiêm Globulin miễn dịch thủy đậu đặc hiệu VZIG hoặc HZIP.
+Tiêm phòng vacxin : Tuổi bắt đầu tiêm ngừa từ 12 tháng tuổi đến 112 tuổi, tiêm 1 liều duy nhất. Người lớn và trẻ từ 13 tuổi trở lên chưa bị thủy đậu hoặc chưa tiêm phòng nên tiêm phòng 2 mũi cách nhau 6 tuần là tốt nhất hoặc trong 4-6 năm. Chống chỉ định với phụ nữ mang thai, người dị ứng với gelatin, neomycin, người suy giảm miễn dịch trung gian tế bào.