Bơm tinh trùng vào buồng tử cung ( IUI ) là một trong các kỹ thuật hỗ trợ sinh sản trong điều trị vô sinh, giúp gia tăng khả năng sinh sản cho các cặp vợ chồng.
1. Bơm tinh trùng vào buồng tử cung là gì?
Thuật ngữ bơm tinh trùng vào buồng tử cung (intrauterine insemination – IUI) được dùng để chỉ kỹ thuật thụ tinh nhân tạo bằng bơm tinh trùng trực tiếp vào buồng tử cung nhằm giảm một số tác dụng có hại lên tinh trùng như pH acid của âm đạo, chất nhầy cổ tử cung (trong trường hợp chất nhầy có tác dụng có hại cho tinh trùng). IUI còn một lợi điểm lớn là mang số lượng tinh trùng có độ di động tốt, khả năng thụ tinh cao, cô đặc trong một thể tích nhỏ đến được gần trứng hơn xung quanh thời điểm trứng rụng.
Kỹ thuật bơm tinh trùng đã chuẩn bị vào buồng tử cung là kỹ thuật phổ biến và được chấp nhận ở hầu hết các trung tâm trên thế giới. Kỹ thuật này giúp ta xác định được một các tương đối chính xác số lượng tinh trùng đặt vào buồng tử cung. Cũng với bước tiến này, các nhược điểm của các kỹ thuật bơm tinh dịch cổ điển được khắc phục, làm tăng đáng kể tỉ lệ thành công và biến IUI thành một kỹ thuật điều trị an toàn với hiệu quả cao. Hiện nay, khi nói đến đến thụ tinh nhân tạo, người ta thường hiểu là kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung với tinh trùng đã được chuẩn bị (lọc rửa).
Khả năng sống và thời gian sống của tinh trùng trong đường sinh dục nữ đóng vai trò quan trọng vào tỉ lệ thành công. Chất lượng tinh trùng trước chuẩn bị và kỹ thuật chuẩn bị tinh trùng ảnh hưởng rất lớn lên khả năng và thời gian sống của tinh trùng cũng như khả năng thụ tinh của tinh trùng. Nên cô đặc tinh trùng trong một thể tích nhỏ để bơm vào buồng tử cung. Thể tích bơm vào buồng tử cung bình thường không vượt quá 0,3ml. Nếu lượng dịch bơm vào quá nhiều sẽ chảy trở ra ngoài, đồng thời dễ kích thích tử cung co bóp.
Kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung phải được thực hiện đảm bảo vô trùng để tránh gây viêm nhiễm đường sinh dục nữ. Kỹ thuật phải được thực hiện thật nhẹ nhàng, tránh tổn thương vì các phản ứng xảy ra khi các mô bị tổn thương sẽ ảnh hưởng xấu đến chất lượng tinh trùng và ngăn cản sự thụ tinh. Do đo, chúng ta nên sử dụng các loại catheter chuyên dụng cho IUI mềm và có đầu tù để đưa tinh trùng vào buồng tử cung để giảm thiểu tổn thương.
Từ khi các kỹ thuật chuẩn bị tinh trùng như sử dụng thang nồng độ, swim-up phát triển, việc sử dụng tinh trùng đã chuẩn bị và cô đặc đã trở thành chuẩn mực trong kỹ thuật IUI. Kỹ thuật này hiện tại trở thành kỹ thuật điều trị hiếm muộn phổ biến nhất và hiệu quả nhất cho những trường hợp vòi trứng còn hoạt động bình thường. Việc sử dụng tinh trùng qua lọc rửa trong kỹ thuật IUI đã làm tăng tỉ lệ thành công và giảm hẳn nhiều tai biến có thể xảy ra khi bơm tinh dịch tươi như đau, co thắt tử cung, nhiễm trùng, sốc phản vệ … IUI hiện đang được đánh giá là kỹ thuật điều trị hiếm muộn phổ biến và hiệu quả nhất.
2. Sơ lược về phác đồ thực hiện IUI
IUI có thể áp dụng cho các chu kỳ tự nhiên hoặc có kích thích buồng trứng. Nhiều phác đồ kích thích buồng trứng đã được sử dụng phối hợp với IUI như:
- Clomiphene citrate (CC) đơn thuần hay phối hợp với gonadotrophins (FSH/hMG)
- Thuốc ức chế men thơm hóa (AI) đơn thuần hay phối hợp với gonadotrophins (FSH/hMG)
- Gonadotrophins (FSH/hMG) đơn thuần
- Đồng vận GnRH phối hợp với gonadotrophins (FSH/hMG)
Các phác đồ trên thường được phối hợp với hCG để kích thích giai đoạn phát triển tiếp theo của noãn và gây rụng trứng. Ở các chu kỳ có kích thích buồng trứng, nếu cho hCG vào thời điểm nang lớn nhất đạt khoảng 18-20mm, rụng trứng ước tính xảy ra khoảng 34-40 giờ sau.
Mục đích phối hợp kích thích buồng trứng với IUI là nhằm gia tăng số noãn phát triển và có khả năng thụ tinh, qua đó làm tăng tỉ lệ có trứng thụ tinh và phôi làm tổ trong chu kỳ điều trị. Kích thích buồng trứng còn làm tăng tổng hợp các hormone steroid, có khả năng làm tăng khả năng thụ tinh và làm tổ của phôi.
Khi phối hợp IUI với kích thích buồng trứng cần cân nhắc giữa lợi ích là tăng khả năng có thai và những yếu tố bất lợi như chi phí điều trị tăng, nguy cơ quá kích buồng trứng và nguy cơ đa thai. Tuy nhiên, do hiệu quả làm tăng đáng kể tỉ lệ có thai so với chu kỳ tự nhiên, nên hiện nay việc phối hợp với kích thích buồng trứng đã trở thành chuẩn mực trong kỹ thuật IUI.
Kỹ thuật chuẩn bị tinh trùng lý tưởng là kỹ thuật có thể chọn được tối đa số tinh trùng di động, hình dạng bình thường, được cô đặc trong một thể tích nhỏ môi trường cấy sinh lý, không còn tinh dịch, bạch cầu và vi trùng. Mặc dù không có một ngưỡng tuyệt đối nào về số tinh trùng tối thiểu trong mẫu bơm để có thể có thai, người ta thấy rằng hầu hết trường hợp có thai đều có tổng số tinh trùng di động trong mẫu bơm ít nhất là 5 triệu.
Độ di động của tinh trùng và tỉ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường là những yếu tố tiên lượng quan trọng nhất. Có nhiều phương pháp chuẩn bị tinh trùng đã được giới thiệu, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm riêng. Phương pháp lọc tinh trùng sử dụng các thang nồng độ cho số lượng tinh trùng nhiều nhất so với phương pháp rửa đơn thuần và swim-up và phương pháp sử dụng thang nồng độ cũng rất hiệu quả trong việc loại trừ nhiễm khuẩn.
Kỹ thuật bơm tinh trùng cần được thực hiện với catheter chuyên dụng, đảm bảo vô trùng. Kỹ thuật bơm tinh trùng nếu được thực hiện bởi bác sĩ phụ khoa có kinh nghiệm sẽ giúp tăng hiệu quả của IUI.
Mọi vấn đề về sức khỏe, vui lòng gọi đến tổng đài 19006237 để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.
