Các vitamin tuy rất cần thiết và có vai trò rất quan trọng đối với sức khỏe con người, song nó không phải là một thứ thuốc bổ có thể sử dụng tùy tiện hoặc dùng càng nhiều càng tốt.
Việc bổ sung vitamin hàng ngày qua chế độ ăn tự nhiên là rất tốt và luôn được khuyến khích. Tuy nhiên khi bổ sung các vitamin dưới dạng thuốc không theo chỉ định gây thừa thì việc bổ sung không những không có tác dụng tích cực mà còn gây ra nhiều phản ứng bất lợi.
Thừa vitamin A
Vitamin A có tác dụng bảo vệ mắt, chống quáng gà và bệnh khô mắt, đảm bảo sự phát triển bình thường của bộ xương, răng, bảo vệ niêm mạc và da, tăng cường sức đề kháng của cơ thể chống lại các bệnh nhiễm trùng. Thiếu vitamin A gây nhiều chứng bệnh liên quan tới chức năng của mắt, ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng, phát triển của trẻ…
Tuy nhiên khi bổ sung vitamin A với lượng lớn hoặc kéo dài sẽ dẫn đến thừa vitamin A. Thừa vitamin A gây ngộ độc làm tăng áp lực nội sọ dẫn đến buồn nôn, nôn, đau đầu. Ở trẻ nhỏ có biểu hiện thóp phồng. Ngoài ra thừa vitamin A ảnh hưởng đến sự phát triển của xương làm trẻ chậm lớn, rối loạn thần kinh và nhiều hậu quả khác như: ngứa da vẩy nến, xung huyết ở da và các niêm mạc, tóc khô, xơ xác, dễ gãy, viêm niêm mạc miệng, môi khô, nứt nẻ hai bên mép, gan to, bong da ở gan bàn tay, gan bàn chân. Đặc biệt đối với phụ nữ trước khi mang thai và có thai 3 tháng đầu nếu bổ sung thừa vitamin A có thể gây quái thai như: hở hàm ếch, dị dạng tim mạch, cơ, xương, hệ thần kinh trung ương…
Thừa Vitamin E
Vitamin E, một chất chống oxy hóa giúp cơ thể chống lại quá trình lão hoá tự nhiên. Tuy nhiên nếu lạm dụng, bổ sung vitamin E liều cao kéo dài có thể làm giảm khả năng đông máu.
Thừa vitamin D
Vitamin D giúp cơ thể hấp thu tốt canxi và phospho để hình thành và duy trì hệ xương, răng vững chắc. Thiếu vitamin D ở trẻ em có thể dẫn tới bệnh còi xương, ở người lớn thì gây chứng nhuyễn xương, loãng xương, và nguy cơ gây nhiều bệnh ngoài hệ thống xương như: ung thư, đái tháo đường…
Vitamin D quan trọng đối với cơ thể nhưng nếu sử dụng vitamin D liều cao, kéo dài sẽ dẫn đến nhiễm độc do thừa vitamin D, làm tăng can xi huyết và dẫn đến hàng loạt triệu chứng như đau đầu, chóng mặt, chán ăn, khô miệng, chuột rút, táo bón, buồn nôn, đau cơ, đau xương, vôi hóa mạch máu… Nhiều trường hợp còn gây tổn thương thận, tăng huyết áp, loạn nhịp tim, trẻ bị chậm lớn, dị tật bào thai, khó thở, co giật, giảm khả năng tình dục…
Đặc biệt thừa vitamin D có thể gây ra các biến chứng ở mắt như: hiện tượng viêm giác mạc hình dải băng ở trẻ em hoặc tình trạng kết mạc có những nốt nhỏ, trắng nhạt, sắp xếp thành hàng ngang hay cong rồi đổ vào vùng rìa của lòng đen.
Thừa Vitamin C
Vitamin C là một loại vitamin được sử dụng rất phổ biến để tăng sức đề kháng; chống lão hóa; ngăn ngừa ung thư; phòng chống dị ứng; làm đẹp; giúp thành mạch máu, răng, xương được khỏe mạnh… và nhiều tác dụng khác.
Do có nhiều tác dụng như trên, vitamin C bị lạm dụng khá nhiều, nhất là với mục đích tăng sức đề kháng hoặc làm đẹp. Sử dụng thừa vitamin C thường xuyên có thể gây nhiều hậu quả như: viêm loét dạ dày tá tràng, tiêu chảy khi dùng liều cao theo đường uống; gây toan máu, tán huyết, giảm thời gian đông máu khi dùng đường tiêm liều cao; Và nhiều hệ lụy khác như: sỏi thận, viêm đường tiết niệu, làm giảm nồng độ vitamin B12 và đồng trong cơ thể, tăng cường hấp thu sắt, mất ngủ, kích động… khi dùng quá liều kéo dài.
