Điều trị các bệnh da liễu điều cần thiết nhất chính là lựa chọn loại thuốc bôi ngoài da phù hợp.Thuốc bôi ngoài da rất phong phú đa dạng, có nguồn gốc khác nhau. Tác dụng điều trị của thuốc phụ thuộc rất nhiều vào các dạng thuốc.
Khi dùng thuốc bôi ngoài da cần biết rằng thuốc không chỉ có tác dụng tại chỗ mà còn có tác dụng toàn thân và phải tuân thủ theo các nguyên tắc là: dùng thuốc khi đã được các thầy thuốc chẩn đoán xác định bệnh da; chỉ định các loại thuốc, dạng thuốc và cách dùng phải phù hợp với tình trạng của bệnh. Người bệnh không nên tự ý sử dụng thuốc bôi ngoài da vì có thể gây các biến chứng và hậu quả nguy hiểm.
Cơ chế tác dụng của thuốc bôi ngoài da:
- Thuốc ngấm qua da theo đường nang lông, tuyến bã và vào máu vì vậy mà thuốc bôi ngoài da cũng có tác dụng toàn thân.
- Thuốc có thể làm tăng cường hay hạn chế sự bốc hơi nước qua da. Có loại làm tăng diện tích tiếp xúc của da, giúp bốc hơi nước qua da dễ dàng hơn, làm mát da, chống sự ngưng tụ máu, giảm viêm. Ngược lại có loại thuốc bôi làm bít da, hạn chế bốc hơi mồ hôi, làm tăng xung huyết da.
- Ảnh hưởng tới tuần hoàn da, gây giãn mạch hoặc co mạch.
- Tuỳ theo dạng thuốc và tá dược, thuốc sẽ ngấm vào da nhiều hay ít, nông hay sâu.
Các dạng thuốc bôi ngoài da thường dùng:
Thuốc kem
(kẽm oxýt 10%…): thành phần gồm có 2 pha dầu và pha nước có tác dụng làm dịu da và bảo vệ da, thường được dùng trong giai đoạn bán cấp và trong thẩm mỹ.
Thuốc mỡ
(salysilic 5%, Daivonex, Panoxyl 5-10…): là dạng thuốc bôi ngoài da phổ biến nhất, thành phần gồm pha dầu và hoạt chất. Thuốc mỡ làm mềm da, tăng khả năng hấp thu của da nhưng làm trở ngại bài tiết và gây bít da. Không dùng dạng thuốc mỡ khi thương tổn đang ở giai đoạn cấp tính hoặc chảy nước. Thường dùng dạng mỡ trong giai đoạn mạn tính.
Thuốc hồ
(hồ Brocq, hồ nước, hồ tetraped…): tác dụng làm thoáng da nhưng không ngấm sâu bằng thuốc mỡ, làm giảm viêm, giảm sung huyết, chống ngưng tụ huyết, làm khô da, dùng cho thương tổn ở giai đoạn bán cấp.
Thuốc bột
(bột talc…): có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và khô da.
Dung dịch
(Jarish, Lugol, Milian, Caslellani…): hoạt chất thường là các dung môi lỏng hoặc hoà tan trong nước. Có loại dung dịch trong nước và trong cồn. Dạng thuốc này có tác dụng nhất thời dùng trong giai đoạn cấp tính. Các dung dịch màu nên bôi vào buổi chiều tối, tránh nắng. Bởi vì, các hoạt chất màu dễ mẫn cảm với ánh sáng để trở thành chất cảm quang gây viêm da do ánh sáng.
Dạng gel
(Metrogylgel, Erythrogel) dễ sử dụng, bôi nhanh khô tạo cảm giác dễ chịu.
Corticoids bôi ngoài da
Có rất nhiều chế phẩm chứa hoạt chất corticoid được sử dụng điều trị bệnh ngoài da, chúng có tác dụng chống viên rất hiệu quả. Tuy nhiên cần cẩn trọng khi dùng, không nên lạm dụng thuốc mà cần tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng dùng thuốc.
Tác dụng phụ có thể gặp khi dùng thuốc bôi ngoài da:
Vì thuốc bôi ngoài da cũng có tác dụng toàn thân, vì vậy khi điều trị các bệnh da liễu cần hết sức lưu ý các tác dụng phụ của thuốc.
- Thuốc khi bôi vào diện tích lớn, vùng da tổn thương dễ khiễn thuốc vào trong máu nhiều, tích tụ và gây ra các tác dụng phụ như đau đầu, chóng mặt hoặc thậm chí da xanh, mệt mỏi, chóng mặt, rối loạn hô hấp, ù tai, buồn nôn, lú lẫn khi dùng Salicylic quá liều.
- Aciclovir có thể gây ra phản ứng toàn thân như là dị ứng. Trên những bệnh nhân hen cơ địa, aciclovir có thể gây ra phát ban quanh rốn mặc dù chúng bôi ở trên mặt, xuất hiện các ban đỏ dạng sẩn, cục nổi hẳn lên trên mặt da.
- Vì vậy không nên bôi thuốc với diện tích rộng và dài ngày đặc biệt với trẻ nhỏ và người già.
Điều trị bệnh da liễu cần có sự kê đơn của bác sĩ và cần theo dõi định kì tránh các ảnh hưởng không mong muốn của thuốc. Sử dụng đúng loại để hấp thu thuốc tốt nhất và tăng hiệu quả điều trị bệnh.
Mọi vấn đề về sức khỏe, vui lòng gọi đến tổng đài 19006237 để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.
