Chỉ định mổ lấy thai là một vấn đề vô cùng khó và phức tạp. Ngoài những chỉ định mổ lấy thai có tính chất tuyệt đối ( ngôi vai ở người con so, rau tiền đạo trung tâm…), còn nhiều chỉ định mổ lấy thai mang tính chất tương đối ( con so lớn tuổi, con quý hiếm…). Nhiều trường hợp mổ lấy thai vì một tập hợp các chỉ định tương đối, rất khó nhận biết lý do nổi trội trong tập hợp này. Trong kỳ trước chúng tôi đã đề cập khái quát về các chỉ định mổ lấy thai, trong bài viết này chúng tôi xin trình bày các chỉ định mổ lấy thai tại viện Phụ Sản Trung Ương
Chỉ định mổ lấy thai chủ động (dự phòng)
Khung chậu bất thường
– Nếu không phải là ngôi chỏm thì đều phải mổ lấy thai
– Nếu là ngôi chỏm:
+ mổ lấy thai nếu khung chậu hẹp tuyệt đối, khung chậu méo, khung chậu hẹp eo dưới, thai to
+ làm nghiệm pháp lọt ngôi chỏm để thử thách cho đẻ đường dưới nếu khung chậu giới hạn (thai
không to)
Đường ra của thai bị cản trở:
– Khối u tiền đạo: thường hay gặp là u xơ ở eo tử cung hay cổ tử cung, u nang buồng trứng, các khối u khác nằm trên đường thai đi ra.
– Rau tiền đạo loại che kín toàn bộ cổ tử cung (rau tiền đạo trung tâm hoàn toàn) hay rau tiền đạo gây chảy máu nhiều buộc phải mổ cấp cứu để cầm máu cứu mẹ.
Tử cung có sẹo trong trường hợp sau:
– Các sẹo mổ ở thân tử cung: sẹo bóc tách u xơ, sẹo của phẫu thuật tạo hình tử cung, sẹo khâu chỗ vỡ, chỗ thủng tử cung, sẹo của phẫu thuật cắt góc, tử cung, sừng tử cung.
– Sẹo của phẫu thuật mổ ngang đoạn dưới tử cung:
+ Đã có mổ lấy thai ngang đoạn dưới từ hai lần trở lên
+ Lần mổ lấy thai trước cách chưa được 24 tháng
Chỉ định mổ vì nguyên nhân của người mẹ:
– Mẹ bị các bệnh lý toàn thân mạn tính hay cấp tính nếu đẻ đường dưới có thể có nguy cơ cho tính mạng người mẹ (bệnh tim, tăng huyết áp, tiền sản giật nặng và sản giật)
– Các bất thường ở đường sinh dục dưới của người mẹ như: chít hẹp âm đạo (bẩm sinh hay mắc phải), tiền sử mổ rò, mổ sa sinh dục.
– Các dị dạng của tử cung như: tử cung đôi (tử cung không có thai thường trở thành khối u tiền đạo), tử cung hai sừng… đặc biệt là khi kèm theo ngôi thai bất thường.
Nguyên nhân về phía thai:
Thai bị suy dinh dưỡng nặng hay bị bất đồng nhóm máu nếu không lấy thai ra thì có nguy cơ thai bị chết lưu trong tử cung
Chỉ định mổ lấy thai trong quá trình chuyển dạ
Các chỉ định này hầu hết đều là những chỉ định tương đối. Cần phải có nhiều chỉ định tương đối để hình thành nên một chỉ định mổ lấy thai
Chỉ định mổ vì nguyên nhân người mẹ
– Con so lớn tuổi là thai phụ con so có tuổi từ 35 trở lên. Có thể kèm theo hay không lý do vô sinh
– Tiền sử điều trị vô sinh, con hiếm, con quí
– Các bệnh lý của người mẹ vẫn có thể cho phép theo dõi chuyển dạ sẽ được mổ lấy thai nếu xuất hiện thêm một yếu tố đẻ khó khác
Chỉ định mổ vì nguyên nhân của thai
– Thai to không phải do thai bất thường
– Các ngôi bất thường: ngôi vai (không có chỉ định nội xoay thai), ngôi trán, ngôi thóp trước, ngôi mặt cằm sau. Ngôi mông nếu có thêm một yếu tố đẻ khó khác.
– Thai già (quá ngày sinh) thường phải mổ vì thai không đủ sức chịu đựng cuộc chuyển dạ.
– Chửa đa thai: nếu thai trhứ nhất là ngôi mông hay ngôi vai
Suy thai cấp tính trong chuyển dạ khi chưa đủ điều kiện đi đường dưới. Hiện tượng thai suy cấp tính càng dễ xảy ra trên cơ sở thai suy mạn tính, cơn co tử cung mau, mạnh.
Chỉ định mổ vì những bất thường trong chuyển dạ:
– Cơn co tử cung bất thường sau khi đã dùng các thứ thuốc tăng co hay giảm co để điều chỉnh mà không thành công.
– Cổ tử cung không xóa hay mở mặc dù con cơ tử cung đồng bộ, phù hợp với độ mở cổ tử cung. Có thể cổ tử cung có các tổn thường thực thể như: sẹo xơ, phù nề.
– Ối vỡ non, ối vỡ sớm làm cuộc chuyển dạ ngừng tiến triển, có nguy gây nhiễm khuẩn ối, sau khi đã tích cực điều chỉnh cơn co tử cung. Hậu quả của ối vỡ non, vỡ sớm thường làm cho cổ tử cung khó mở, nhiễm khuẩn hậu sản.
– Đầu không lọt khi cổ tử cung đã mở hết mặc dù cơn co đủ mạnh có thể vì lý do bất tương xứng đầu thai khung chậu khá kín đáo mà chưa biết.
Chỉ định mổ lấy thai vì các tai biến trong chuyển dạ:
– Chảy máu vì rau tiền đạo, rau bong non. Trong nhiều trường hợp phải tiến hành mổ lấy thai ngay cả khi thai đã chết
– Doạ vỡ và vỡ tử cung
– Sa dây rốn khi thai còn sống
– Sa chi sau khi đã thử đẩy lên nhưng không thành công
Chú ý: tóm lại các chỉ định mổ lấy thai rất đa dạng, hãy gọi đến tổng đài tư vấn sức khỏe, tâm lý 19006237 để dược tư vấn trực tiếp.