Rối loạn kinh nguyệt là vấn đề thường gặp của phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, nó đem lại lo lắng cho cá nhân người phụ nữ và gia đình của họ. Rối loạn kinh nguyệt có thể là do nguyên nhân thực thể hoặc liên quan tới tâm lý. Và điều trị rối loạn kinh nguyệt bằng thuốc là phương pháp khá hiệu quả và tiện dụng hiện nay.
Độ tuổi để bắt đầu có kinh nguyệt ở phụ nữ là 12,77 tuổi, chu kỳ kinh nguyệt thường bắt đầu từ ngày 21- ngày 35, kéo dài 3- 10 ngày, mỗi chu kỳ ra khoảng từ 30- 40 ml.
1. Các rối loạn kinh nguyệt thường gặp
Vô kinh
Vô kinh (không có kinh nguyệt) hoặc chu kỳ kéo dài (có kinh nguyệt nhưng không có thời gian trong 3 tháng liên tục). Vô kinh chính là mất chu kỳ kinh nguyệt ở tuổi 16 đối với sự phát triển dậy thì bình thường hoặc tuổi 14 trong trường hợp phát triển dậy thì không bình thường. Đánh giá sự phát triển của vú và tử cung ở những bệnh nhân bị rối loạn kinh nguyệt là rất quan trọng. Vô kinh thứ phát phổ biến hơn vô kinh nguyên phát . Nguyên nhân thường gặp nhất là rối loạn chức năng của (HPO) trục hạ đồi-tuyến yên-buồng trứng hay còn gọi là rối loạn nội tiết.
Đau bụng kinh là nguyên nhân gây khó chịu thường gặp ở phụ nữ. Các triệu chứng bao gồm đau quặn bụng dưới và xương chậu lan đến đùi và chỉ xảy ra trong thời kỳ kinh nguyệt, tự hết khi hết kinh, khám không phát hiện thấy bệnh lý khác vùng chậu . Đau bụng kinh là do prostaglandin và leukotrienes trong chu kỳ rụng trứng. Mức prostaglandin nội mạc tử cung tăng lên trong giai đoạn hoàng thể của chu kỳ kinh nguyệt, gây ra các cơn co thắt tử cung. Đau bụng kinh thứ cấp là rất hiếm, cơn đau có liên quan đến bệnh lý phụ khoa (ví dụ, viêm màng dạ con , viêm vùng chậu, u xơ tử cung),một sự bất thường tử cung (ví dụ, u xơ tử cung, lạc nội mạc tử) có thể xuất hiện trong khoảng 10% các trường hợp đau bụng kinh nghiêm trọng.
Rong kinh, cường kinh
Chảy máu kinh nguyệt kéo dài hơn 8-10 ngày với lượng máu mất hơn 80 ml được coi là rong kinh.
2. Điều chỉnh chu kì kinh nguyệt
Với những người dùng thuốc ngừa thai
Một trong những điều tốt nhất mà bạn có thể làm là thay đổi chu kì kinh nguyệt là dùng thuốc ngừa thai. Điều này cũng khác nhau ở mỗi chị em và cũng khác tùy thuộc vào loại thuốc ngừa thai mà bạn đang dùng. Có loại thuốc mà bạn có thể uống chậm sau một ngày, có loại không.
Với những ai dùng loại thuốc ở vỉ có 21 viên cho 21 ngày thì sẽ có 7 ngày “nghỉ ngơi” sau mỗi lần uống hết 21 viên. Lúc này, chị em cũng thấy có hiện tượng chảy máu, được coi là như một chu kì nguyệt san mặcdù không có sự rụng trứng xảy ra.
Chị em cũng có thể dùng vỉ thuốc thứ hai sau khi uống hết vỉ thứ nhất. Có khá nhiều chị em chọn cách này. Tuy nhiên, các tác dụng phụ có thể có bao gồm đau nhiều hơn trong kì kinh nguyệt, chảy máu nhiều hơn, chu kì kéo dài hơn…
Đối với những người uống thuốc loại vỉ 28 viên liên tục, không nghỉ thì trong số đó có cả những viên thuốc gọi là “viên thuốc giả dược”. Loại này cũng không có hại gì, chỉ là giúp bạn duy trì thói quen uống thuốc mỗi ngày, nhưng cũng không thực sự giúp trì hoãn kinh nguyệt. Vậy nên, để trì hoãn chu kì của mình, bạn nên bỏ qua những viên “giả dược” này và đi thẳng vào vỉ thuốc tiếp theo.
Một loại nữa là thuốc progesterone chỉ có một số hiệu ứng khác nhau về thời kỳ nguyệt san. Nếu bạn đang dùng viên thuốc này, bạn sẽ không thể thay đổi thứ tự của thuốc nếu muốn trì hoãn chu kì của mình.
Đối với những người không dùng thuốc ngừa thai
Đối với những người không dùng thuốc tránh thai, nếu tham khảo ý kiến bác sĩ, bác sĩ vẫn có thể giúp bạn ngăn chặn chu kì bằng cách kê toa norethisterone. Thuốc này cần phải được bắt đầu ba ngày trước khi ngày của chu kỳ của bạn. Bạn sẽ cần phải uống thuốc mỗi ngày trong suốt thời gian mà bạn muốn ngăn chặn chu kì xuất hiện. Chu kì sẽ bắt đầu trở lại vào khoảng 3 ngày sau khi bạn dừng dùng thuốc. Loại thuốc này chỉ có tác dụng làm chậm chu kì kinh chứ không có tác dụng chống lại mang thai, nên chị em cần hết sức lưu ý.
Tuy nhiên, phương pháp nói trên không bảo đảm hoàn toàn; đôi khi vẫn xảy ra hiện tượng ra kinh ít và cũng không có tác dụng đề phòng có thai. Phương pháp hoãn kỳ hành kinh chỉ nên thực hiện trong những trường hợp đặc biệt và cần được thầy thuốc xem xét. Nếu bạn còn đủ thời gian có thể dùng Depo-Provera – một loại thuốc tránh thai dạng tiêm, 3 tháng tiêm 1 lần. Depo-Provera có xu hướng làm cho chu kỳ kinh trở nên không đều. Phần lớn phụ nữ dùng Depo-Provera gặp hiện tượng ra máu ít giữa chu kỳ kinh. Một số người thậm chí không ra kinh sau khi dùng thuốc này một thời gian ngắn.
3. Điều trị đối loạn kinh nguyệt theo triệu chứng
Vô kinh
Điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân. Điều trị trực tiếp các nguyên nhân.
Nếu bệnh nhân có khám sức khỏe hoàn toàn bình thường với vô kinh thứ phát, xem xét sử dụng medroxyprogesterone 10 mg mỗi ngày trong 5-10 ngày để xem có kinh nguyệt không.
Điều trị giảm triệu chứng với các thuốc kháng viêm không steroid (như naproxen, ibuprofen) khi có dấu hiệu đầu tiên của đau bụng kinh.
Nếu điều trị chống viêm không steroid không cắt cơn đau, hãy xem xét uống thuốc tránh thai trong vòng 3-6 tháng. Nếu điều này không vẫn không hiệu quả hãy tìm kiếm nguyên nhân thứ phát của đau bụng kinh.
Sử dụng ngắn hạn của thuốc điều hòa thụ thể estrogen chọn lọc (SERMs), chẳng hạn như tamoxifen.
Rong kinh
Hầu hết các trường hợp rong kinh đều có bất thường về bệnh máu đông maú chảy. Trong các tình huống trong đó một nguyên nhân cụ thể được xác định, việc điều trị có hiệu quả khi điều trị đúng căn nguyên.
Đối với bệnh nhân rối loạn đông cầm máu nhẹ. Cần hướng dẫn các bệnh nhân theo dõi lịch kinh nguyệt. Xem xét bổ sung sắt và thuốc antiprostaglandin trong giai đoạn xuất huyết trong chu kỳ kinh nguyệt.
Đối với bệnh nhân rối loạn đông cầm máu vừa phải, quy định việc dùng thuốc tránh thai đường uống bắt đầu với 35 microgram/lần, uống 4 lần mỗi ngày và giảm dần xuống. Uống thuốc tránh thai thường được sử dụng trong 6 tháng. Medroxyprogesterone đơn trị liệu cũng có thể được sử dụng. Bổ sung đường uống viên sắt và acid folic.
Nếu rối loạn đông cầm máu nghiêm trọng, xem xét một bệnh tiềm ẩn chưa được chẩn đoán, chẳng hạn như bệnh Willebrand von hoặc thiếu yếu tố VII. Đối với bệnh nhân rối loạn đông cầm máu nghiêm trọng, xem xét nhập viện và làm xét nghiệm đông máu.
Một rối loạn chảy máu tiềm ẩn cần được xem xét khi bệnh nhân có những biểu hiện sau đây: Rong kinh khi có kinh nguyệt; Tiền sử gia đình rối loạn chảy máu.
Tiền sử cá nhân có một hoặc nhiều triệu chứng sau đây: (1) vết bầm tím khi va chạm nhẹ (2) chảy máu răng, miệng hoặc đường tiêu hóa mà không có tổn thương rõ ràng, (3) chảy máu cam mà hơn 10 phút vẫn chảy, cần phải can thiệp bằng nút cầm máu hoặc đốt điện cầm máu.
Rối loạn kinh nguyệt thường gặp ở chị em phụ nữ. Tùy vào triệu chứng mà chọn cách điều trị phù hợp.
Mọi vấn đề về sức khỏe, tâm lý vui lòng gọi đến tổng đài 19006237 để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.
