Bệnh lý động mạch vành sẽ gây ra những cơn đau thắt ngực và tiềm ẩn nhiều nguy cơ dẫn đến xơ vữa động mạch, đột quỵ,.. Để phòng tránh hiệu quả bệnh mạch vành, bạn duy trì một lối sống lành mạnh.
Bệnh động mạch vành là gì ?
Động mạch vành là hệ thống mạch máu có chức năng nuôi dưỡng quả tim. Tuần hoàn động mạch vành là tuần hoàn dinh dưỡng tim. Mỗi quả tim của chúng ta có hai động mạch vành: động mạch vành phải và động mạch vành trái, các động mạch vành này xuất phát từ gốc động mạch chủ qua các trung gian là các xoang Valsalva và chạy trên bề mặt quả tim.
Động mạch vành trái chạy một đoạn ngắn (1 – 3cm) sau đó chia thành 2 nhánh lớn là động mạch liên thất trước và động mạch mũ, đoạn ngắn đó được gọi là thân chung động mạch vành.
Như vậy, hệ thống động mạch vành có ba nhánh lớn làm nhiệm vụ nuôi dưỡng tim là: động mạch liên thất trước, động mạch mũ và động mạch vành phải. Từ ba nhánh lớn này cho ra rất nhiều các nhánh động mạch nhỏ hơn như các nhánh vách, nhánh chéo, nhánh bờ… sẽ có nhiệm vụ mang máu giàu oxy từ động mạch chủ đi nuôi dưỡng tất cả các cấu trúc trong quả tim.
Khi bị bệnh lý động mạch vành, dòng máu từ động mạch vành tới cơ tim giảm sút, khi đó cơ tim không nhận đủ oxy và xuất hiện triệu chứng cơn đau thắt ngực.
Bệnh lí bệnh động mạch vành bao gồm các tổn thương sau:
- Đau thắt ngực ổn định là tình trạng không có những diễn biến nặng lên bất ổn của cơn đau thắt ngực trong vòng vài tuần gần đây. Với đau thắt ngực ổn định thì tình trạng lâm sàng thường ổn định, cơn đau thắt ngực ngắn, xảy ra khi gắng sức, đỡ khi nghỉ và đáp ứng tốt với các thuốc nhóm Nitrates. Đau thắt ngực ổn định thường liên quan đến sự ổn định của mảng xơ vữa.
- Đau thắt ngực không ổn định là tình trạng bất ổn về lâm sàng, cơn đau thắt ngực xuất hiện nhiều và dài hơn, xảy ra cả khi bệnh nhân nghỉ ngơi và cơn đau ít đáp ứng với các Nitrates. Cơn đau này thường liên quan đến tình trạng bất ổn của mảng xơ vữa động mạch vành. Đau thắt ngực không ổn định có thể dẫn tới Nhồi máu cơ tim (NMCT) hoặc ổn định lại để thành đau thắt ngực ổn định.
- Nhồi máu cơ tim là tình trạng bị tắc hoàn toàn động mạch vành (ĐMV) một cách nhanh chóng gây hoại tử vùng cơ tim phía sau phần nuôi dưỡng của đoạn động mạch vành bị tắc. Về cơ chế gây nhồi máu cơ tim cũng giống phần nào so với cơn đau thắt ngực không ổn định là do sự nứt vỡ của mảng xơ vữa và gây huyết khối bịt tắc hoàn toàn động mạch vành.
Các xét nghiệm cần làm khi nghi ngờ bạn bị bệnh động mạch vành
Ở các cơ sở y tế, bên cạnh các dấu hiệu nhận biết thì các bác sĩ sẽ chỉ định thêm các xét nghiệm để xác định tình trạng bệnh. Các xét nghiệm bao gồm:
- Điện tâm đồ
- Siêu âm tim
- Xét nghiệm máu để đánh giá men tim
- Điện tâm đồ gắng sức cũng thể có trong chỉ định của bác sĩ
- Chụp động mạch vành
Phòng tránh bệnh động mạch vành
Ngoài các thuốc điều trị và khuyến cao riêng cho từng đối tượng và nhóm bệnh. Bạn cũng có thể thay đổi lối sống cách sinh hoạt nhằm ngăn ngừa bệnh lí tim mạch.
Để phòng tránh và điều trị bệnh động mạch vành hiệu quả, chúng ta cần thay đổi một số tập quán nguy hiểm như:
- Tập quán ăn thừa calo, nhiều mỡ và cholesterol; tập quán đang tăng mạnh ở nước ta là nghiện bia >600ml/mỗi ngày với tăng nhanh vòng bụng tức “béo nội tạng”
- Tập quán lười vận động: bằng thể dục, chí ít là môn đi bộ kèm thở sâu (có kiểm soát về tim mạch), bằng nếp năng vận động ở nơi làm việc và ở nhà, trong sinh hoạt hàng ngày. và thường phải điều chỉnh để không vượt trên “ngưỡng” của phát sinh cơn đau rất riêng ở mỗi cá thể.
- Tập quán hút thuốc lá: Là quan trọng bậc nhất mà Việt Nam lại nhiều mức thứ nhì thế giới.
