Khi bị thiếu máu do thiếu sắt, người bệnh cần phải điều chỉnh chế độ ăn uống như tăng cường thực phẩm giàu chất sắt và bổ sung thực phẩm giàu vitamin C. Vậy vitamin C có vai trò gì, vì sao cần phải tăng cường thực phẩm giàu vitamin C trong chế độ ăn uống của người bệnh thiếu sắt?
Thiếu máu do thiếu sắt cần điều trị sớm
Sắt là một khoáng chất quan trọng được cơ thể chúng ta sử dụng để hình thành các tế bào hồng cầu và cung cấp oxy đi khắp cơ thể. Thiếu sắt có thể dẫn đến mệt mỏi, khó thở, đau đầu, chóng mặt, khó tập trung và có thể bị thiếu máu do thiếu sắt.
Thiếu máu do thiếu sắt ở trẻ em sẽ ảnh hưởng đến quá trình phát triển thể chất và tinh thần của trẻ sau này. Đặc biệt có thể gây ra các rối loạn về tâm thần và vận động. Do vậy việc phát hiện và điều trị kịp thời có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ.
Vì vậy, khi có dấu hiệu nghi ngờ thiếu sắt, người bệnh nên đi khám, làm xét nghiệm chẩn đoán chính xác để có biện pháp can thiệp phù hợp. Trong hầu hết các trường hợp, nếu nguyên nhân do chế độ ăn không đủ sắt, mức độ sắt có thể được tăng lên từ từ khi thay đổi chế độ ăn uống.
2. Bổ sung thực phẩm giàu vitamin C để tăng khả năng hấp thụ sắt
Theo ThS.BS. Lê Thị Hải, nguyên Giám đốc Trung tâm Khám tư vấn dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng quốc gia, để chẩn đoán xác định thiếu sắt, người bệnh cần đi khám bác sĩ và làm xét nghiệm máu.
Khi có kết quả xét nghiệm nếu đúng là thiếu sắt thì cần phải bổ sung các chế phẩm sắt thông qua việc uống sắt dạng viên nén hay dung dịch lỏng theo chỉ định của bác sĩ.
Để sắt hấp thu được tốt nhất, khi uống viên sắt hoặc ăn các thực phẩm giàu sắt, nên ăn các thực phẩm giàu vitamin C để giúp tăng cường hấp thu sắt như: Bưởi, cam, quýt, chuối, xoài… vì vitamin C giúp tăng khả năng hấp thụ sắt cho cơ thể.
Không nên uống trà, cà phê ngay sau ăn các thực phẩm nhiều sắt vì làm hạn chế quá trình hấp thu sắt.
3. Vai trò của vitamin C trong chế độ ăn uống của người bệnh thiếu sắt
Sắt là khoáng chất có trong nhiều loại thực phẩm. Tuy nhiên, không phải thực phẩm giàu sắt nào cũng được hấp thụ như nhau. Có hai loại sắt heme và không phải heme.
Sắt heme được tìm thấy trong thực phẩm có nguồn gốc động vật, ví dụ như thịt, cá và gia cầm. Sắt không phải heme chủ yếu có trong thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật như ngũ cốc và rau.
Các nguồn thực phẩm giàu sắt heme bao gồm: Thịt bò, thịt lợn, thịt gà, gan, cá, trai, sò…
Sắt không phải heme có trong các loại thực phẩm: Ngũ cốc như gạo, lúa mì, yến mạch; các loại rau lá xanh đậm như rau bina và cải xoăn; trái cây khô như nho khô và mơ; các loại đậu…
Sắt heme là dạng sắt tốt nhất, vì nó được cơ thể dễ dàng hấp thụ. Còn sắt không phải heme được hấp thụ kém hiệu quả hơn nhiều so với sắt heme.
Vitamin C là một chất dinh dưỡng có trong nhiều loại trái cây và rau quả. Bổ sung đủ loại vitamin này đặc biệt quan trọng để duy trì một hệ thống miễn dịch khỏe mạnh. Nó cũng đóng một vai trò quan trọng trong việc chữa lành vết thương, giữ cho xương chắc khỏe và tăng cường chức năng não.
Đặc biệt, vitamin C đã được chứng minh là giúp tăng cường hấp thu sắt. Nó thu giữ sắt không phải heme và lưu trữ ở dạng cơ thể bạn dễ hấp thụ hơn.
Thực phẩm giàu vitamin C bao gồm trái cây họ cam quýt, rau lá xanh đậm, ớt chuông, dưa, dâu tây…
Nghiên cứu cũng cho thấy, uống vitamin C trong bữa ăn làm tăng khả năng hấp thụ sắt lên 67%.
Do đó, uống nước cam quýt hoặc ăn các loại thực phẩm giàu vitamin C khác trong khi bạn đang ăn thực phẩm giàu chất sắt có thể làm tăng khả năng hấp thụ sắt của cơ thể.
Đối với người ăn chay (một trong những đối tượng có nguy cơ cao thiếu sắt), việc hấp thụ sắt có thể được tối ưu hóa bằng cách cách tăng cường các loại rau quả chứa nhiều vitamin C trong bữa ăn hàng ngày.
