Não mô cầu là bệnh truyền nhiễm cấp tính rất nguy hiểm ở trẻ nhỏ. Hai nhóm tuổi dễ nhiễm vi khuẩn này nhất là trẻ em 6 tháng đến 3 tuổi và nhóm 14-20 tuổi; dấu hiệu và triệu chứng tùy thuộc vào cơ quan bị vi khuẩn xâm chiếm.
Dấu hiệu sớm nhiễm não mô cầu
Vi khuẩn có thể tấn công và bất kỳ cơ quan nào của cơ thể để gây bệnh. Dấu hiệu và triệu chứng đặc hiệu của bệnh tùy thuộc vào cơ quan bị vi khuẩn xâm chiếm như hệ hô hấp, hệ thần kinh trung ương, hệ tiết niệu sinh dục, máu, da… Hai bệnh cảnh thường gặp là viêm màng não và nhiễm trùng huyết do não mô cầu với những biểu hiện đặc hiệu như sau:
Viêm màng não do não mô cầu
– Bệnh nhân thường bị sốt cao đột ngột 39-40 độ C (trẻ đang chơi đùa bình thường đột ngột sốt rất cao phụ huynh cần chú ý).
– Bệnh nhân than đau đầu dữ dội nhất là vùng trán và sau gáy, đau đầu làm trẻ quấy khóc rất nhiều. Đặc biệt là tình trạng nôn và buồn nôn làm trẻ ăn uống khó khăn hoặc thậm chí làm trẻ bỏ ăn, bỏ bú, người mệt mỏi, lừ đừ.
– Dấu hiệu cổ cứng thường đặc trưng cho tình trạng viêm màng não (dấu hiệu Kernig hoặc Brudzinski dương tính do bác sĩ khám và xác định). Trẻ nhũ nhi dưới 12 tháng tuổi có thể xuất hiện dấu hiệu thóp phồng khá đặc trưng.
Nhiễm trùng huyết do não mô cầu
– Khởi bệnh thường đột ngột, bệnh nhân sốt cao 39-40 độ C, ớn lạnh, rét run nhiều lần, nhức đầu, nôn ói, đau khớp, đau cơ đặc biệt đau nhiều ở sống lưng và hai chân. Bệnh nhân có mạch nhanh, thở nhanh và có thể có huyết áp thấp.
– Hình ảnh đặc sắc nhất là tử ban, xuất hiện khoảng 75% trường hợp, trong vòng một hai ngày sau sốt. Tử ban có đặc điểm là màu đỏ hoặc tím thẫm, bờ không tròn đều, kích thước thay đổi 1-2 mm đến vài cm, bề mặt bằng phẳng không gồ lên mặt da, có khi hoại tử vùng trung tâm. Vị trí tử ban phân bổ khắp người, nhiều nhất ở vùng nách, hông, quanh khớp (khuỷu, gối, cổ chân). Đôi khi tử ban có dạng bóng nước (nốt phỏng) hoặc lan tràn rộng lớn như hình bản đồ.
Cả hai thể bệnh trên rất nguy hiểm, diễn tiến theo chiều hướng nặng rất nhanh và có thể gây tử vong trong vòng 24 giờ. Nếu nghi ngờ trẻ bị nhiễm bệnh với các biểu biện sốt cao, đau đầu, buồn nôn và nôn, cổ cứng, phụ huynh không nên tự mua thuốc điều trị cho trẻ mà cách tốt nhất nên đưa trẻ đến cơ sở y tế càng sớm càng tốt để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Phòng ngừa nhiễm não mô cầu ở trẻ em
– Giữ vệ sinh cá nhân cho trẻ tốt: Khuyến khích trẻ lớn và người lớn súc miệng thường xuyên bằng dung dịch nước muối loãng (nước muối sinh lý), rửa tay sạch sẽ đúng cách, mang khẩu trang y tế khi đến nơi công cộng, che miệng lúc ho, hắt hơi…
– Giữ vệ sinh nơi sinh sống, tạo môi trường sống sạch sẽ, thoáng mát, phân tán tập thể quá đông đúc và giữ khoảng cách tối thiểu an toàn giữa các giường ngủ là 1,5 m để hạn chế lây truyền bệnh.
– Tiêm chủng là một trong những phương pháp phòng bệnh hiệu quả chủ động bằng thuốc chủng ngừa não mô cầu sẵn có tại Việt Nam.
Mọi thắc mắc về vấn đề sức khỏe bạn có thể gọi điện đến tổng đài 19006191 để được tư vấn trực tiếp.