Thuốc luôn là con dao hai lưỡi khi sử dụng, bên cạnh những tác dụng chính có lợi cho việc điều trị, những tác dụng phụ không phải là hiếm. Đặc biệt lưu ý khi mang thai, thai phụ cần chú ý tới những loại thuốc sẽ gây ảnh hưởng nguy hiểm đến thai nhi.
1. Tại sao mẹ bầu không nên dùng thuốc trong giai đoạn mang thai?
Đối với phụ nữ trong giai đoạn mang thai, rất dễ mắc bệnh vì hệ miễn dịch giảm, hormone thay đổi đột ngột dẫn đến một số bệnh nhẹ thì cảm cúm, viêm họng, nặng thì hen suyễn, tăng huyết áp…và trong nhiều trường hợp, mẹ bầu phải dùng thuốc kháng sinh theo hướng dẫn của bác sĩ tư vấn mang thai để điều trị.
Các bác sĩ lưu ý khi mang thai rằng tháng thứ tư trở đi, giai đoạn phát triển nhau thai, bào thai đã hình thành và phát triển. Việc sử dụng thuốc khi mang thai giai đoạn này có thể ảnh hưởng xấu đến các cơ quan sau này của trẻ, do có độc tính đối với các mô đang phát triển của bào thai. Chẳng hạn như thuốc kháng sinh Tetracylin ảnh hưởng xấu đến mô xương và răng, thuốc kháng sinh thuộc họ aminosid như Streptomycin gây độc tính với cơ quan thính giác và thận…
Với thai phụ bị nhiễm bệnh và bệnh nặng, phải dùng thuốc liều lượng cao mới có thể khỏi bệnh. Nhất là sốt, trong quá trình sốt cao, virus ở khắp cơ thể thêm với những chất hóa học trong thuốc sinh ra những độc tố làm ảnh hưởng lớn đến thai nhi vì cơ thể thai nhi chịu mọi ảnh hưởng trực tiếp của mẹ. Những virus có hại trong thuốc tác động đến thai dẫn đến hàng loạt những biến chứng cực kì nguy hiểm như sứt môi, bệnh tim bẩm sinh, thai nhi dị dạng. Không chỉ ảnh hưởng đến thần kinh, di tật thai nhi cũng có thể xảy ra ở phần đầu, xương, chân, hệ tiêu hóa hoặc bộ phận sinh dục.
2. Các loại thuốc nên lưu ý khi mang thai
Nhiều loại thuốc kháng sinh và sulfamid không được dùng cho phụ nữ có thai như tetracyclin, steptomycin, gentamicin, amikacin, kanamycin, cloramphenicol, rifampicin, cotrimoxazol vì rất nhiều nguy cơ, độc tính đối với thai và có thể gây quái thai.
Thuốc điều trị sốt rét: quinin, cloroquin có thể gây điếc, phì đại nửa người.
Thuốc điều trị ung thư: methotrexat gây dị tật ở thần kinh, dễ gây quái thai.
Thuốc chống co giật: phenobarbital, carbamazepin, phenytoin dễ bị tật ở tim, khe hở môi, vòm miệng, xương, thần kinh trung ương và hệ tiêu hóa.
Glucocorticoid gây nguy cơ suy thượng thận và hạ đường máu ở trẻ sơ sinh.
Aspirin gây vàng da nhân ở thai nhi. Liều cao có thể làm chậm quá trình chuyển dạ hoặc chảy máu trong, sau đẻ.
Thuốc điều trị phong: thalidomide gây quái thai.
Vitamin A nếu uống với liều trên 10.000UI/ngày và dùng dài ngày tăng nguy cơ sinh quái thai.
Người mẹ trong giai đoạn mang thai hay dùng diazepam (seduxen) để an thần dễ bị trầm cảm hoặc kích động cho trẻ sơ sinh. Ngoài ra còn nhiều loại thuốc nữa rất có hại với thai kỳ. Tuy không phải là thuốc nhưng hai loại chất lỏng rượu và cà phê là kẻ thù của thai nhi. Mẹ uống rượu gây dị tật ở thần kinh trung ương, con bị suy dinh dưỡng. Mẹ uống nhiều cà phê (chứa caffein) có thể làm thai chết lưu hoặc đẻ non, trẻ thiếu cân, sẩy thai.
3. Những lưu ý về chăm sóc bà bầu khi mang thai
Trong giai đoạn mang thai, bà bầu phải kiêng khem khá nhiều thứ. Tuy nhiên, cũng cần đảm bảo đầy đủ chất dinh dưỡng để cung cấp đủ chất cho thai nhi.
Ăn uống đủ chất, nhiều dinh dưỡng, nên ăn thức ăn dạng lỏng, dễ tiêu hóa, hạn chế thức ăn nhiều dầu mỡ. Nước cam rất tốt để tăng sức để kháng và hồi phục sức khỏe.
Bên cạnh đó, bà bầu nên lưu ý khi mang thai là việc chủ động phòng ngừa bênh tật bằng các biện pháp khác nhau. Khi giao mùa, có sự thay đổi thời tiết, trở lạnh, bà bầu nên mặc áo ấm và hạn chế đi mưa. Khi ngủ, mẹ bầu để phòng thoáng đãng, không nên bật quạt quá lạnh bởi việc tăng thân nhiệt của mẹ có thể gây nguy hiểm cho thai nhi.
Nếu bà bầu gặp những bệnh cần thuốc để điều trị thì nên gặp bác sĩ để lựa chọn phương pháp chữa bệnh phù hợp nhất. Đặc biệt lưu ý khi mang thai là bà bầu nên để tâm lý thoải mái, ăn uống đủ chất, đó cũng là cách tốt nhất để phòng các bệnh trong giai đoạn mang thai.
Mọi vấn đề về sức khỏe, vui lòng gọi đến tổng đài 19006237 để nhận được sự tư vấn trực tiếp từ các chuyên gia.