Trẻ tự kỷ thường có những biểu hiện phức tạp và không rõ ràng,nhất là trẻ dưới 1 tuổi, vì vậy nhiều gia đình thường chủ quan và không phát hiện kịp thời các dấu hiệu trẻ tự kỉ.Bài viết hôm nay sẽ giúp mọi người có cái nhìn rõ ràng hơn về bệnh lí này.
Phân loại tự kỷ
Dựa theo từng tiêu chí sẽ có những phân loại khác nhau:
–Trên mức độ tự kỷ : Tự kỷ nhẹ. Tự kỷ trung bình. Tự kỷ nặng
–Theo thời điểm trẻ tự kỷ :
+Tự kỷ điển hình (trẻ tự kỷ bẩm sinh)
+Tự kỷ không điển hình (tự kỷ mắc phải)
–Theo chỉ số thông minh,ngôn ngữ trẻ tự kỷ:
+Dạng 1: Chỉ số thông minh cao,có thể vẫn nói được
+Dạng 2: Chỉ số thông minh cao nhưng không nói được
+Dạng 3: Chỉ số thông minh thấp nhưng có thể vẫn nói được
+Dạng 4: Chỉ số thông mình thấp và trẻ không nói được
Các dấu hiệu chung của trẻ tự kỷ
–Dấu hiệu trong việc tương tác xã hội của trẻ bị tự kỷ
+Trẻ ít hoặc không nhìn người khác,không giao tiếp bằng mắt ,nói chuyện không nhìn
+ Thái độ thờ ơ trước các sự việc xảy ra :Không có sự thay đổi về cảm xúc,biểu cảm gương mặt trước hành động của người khác,không nhìn,không quan tâm tới hành động của người khác …
+Chỉ chú ý làm việc của trẻ,không biết tương tác với người xung quanh,không thể kết bạn hoặc chỉ chơi với số ít người mà bé thích. Thường trẻ tự kỷ thích chơi với các đồ vật hơn chơi với người khác,thích chơi một mình.
+Không biết khoe hay chỉ tay để thể hiện trẻ muốn đồ vật đó mà chỉ biết kéo tay người khác.
–Dấu hiệu về giao tiếp xã hội, ngôn ngữ của trẻ tự kỷ
+Chậm nói,16 tháng tuổi mà chưa nói được từ đơn hoặc trẻ đã biết nói nhưng dần giảm ngôn ngữ
+Trẻ lẩm bẩm,nói từ vô nghĩa,người lớn dạy trẻ không nói theo hoặc chỉ nói khi đòi đi ăn,đi chơi…
+Lặp đi lặp lại một câu hỏi,một câu từ, không biết đối đáp,không thể kể lại những sự việc đã chứng kiến
+Không có biểu cảm,nói to nhưng nói lơ lớ,nói nhanh
+Người khác gọi nhưng trẻ không có phản ứng,dùng lẫn lộn các đại từ xưng hô
–Dấu hiệu về hành vi của trẻ tự kỷ
+Hành vi lặp đi lặp lại
+Trẻ đi nhón chân,kiễng gót,hay lắc lư người,chạy vòng quanh,thích ngắm tay,vặn ngón tay,xoáy tròn người…Trẻ thường cầm trên tay một thứ gì đó như bút bi,tăm,giấy…
+Thích ngồi,nằm đúng một chỗ,chạy theo đúng một hướng,làm việc chỉ theo một trình tự hoặc chỉ thích duy nhất một thứ đồ chơi hoặc quần áo
+Hầu như không có cảm giác đau, do đó trẻ leo trèo ngã đau nhưng ít hoặc không khóc.Thậm chí nhiều trẻ có dấu hiệu tăng động,gặp nguy hiểm nhưng không biết phản ứng
+Có thể ngồi và xem hàng giờ liền một chương trình phát đi phát lại mà không chán
+Trẻ có thể có hành vi quá nhạy cảm hoặc kém nhạy cảm. Ví dụ như sợ ,khóc thét ,bịt mắt,bịt tai,sợ ánh sáng,sợ cắt tóc,gội đầu…hoặc chỉ thích được ôm chặt,giảm cảm giác đau,ném,gõ những vật tạo tiếng động lớn.
–Dấu hiệu về trí tuệ trẻ tự kỷ
+Thường chậm phát triển
+Số ít trường hợp trẻ tự kỷ thông minh có thể học thuộc rất nhanh nhưng chữ cái,,con số,bài hát,đoạn nhạc …
Với những trường hợp trẻ tự kỷ nhẹ, trẻ vẫn có thể giao tiếp,ngôn ngữ,trí tuệ bình thường, vẫn nhận biết được mối quan hệ trong gia đình,chỉ gặp khó khăn trong giao tiếp bên ngoài,nên nhiều trường hợp thường nhầm với tính cách của trẻ. Cho nên ngay từ khi còn nhỏ,cha mẹ hãy quan tâm nhiều tới cảm xúc và hành vi của trẻ,để có thể phát hiện và can thiệp sớm.