Khi có chảy nổ xảy ra ngoài những tổn thất về tài sản vật chất thì tỉ lệ tử vong do cháy nổ cũng rất cao, ngoài nguyên nhân do bỏng thì ngạt khói là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây thiệt mạng về người. Chính vì vậy cấp cứu đúng khi bị ngạt khói trong cháy nổ sẽ làm giảm tối đa những thiệt mạng này.
Ngạt khí khi cháy nổ là tình trạng giảm cung cấp oxy cho hoạt động sống, tăng nồng độ khí CO hay CO2 của cơ thể làm cho các mô và cơ quan không hoạt động
Khi có tình trạng ngạt khí xảy ra các mô cơ quan biệt hóa cao như tim , não có nhu cầu oxy lớn sẽ bị ảnh hưởng đầu tiên, người bệnh do ngạt khí có thể có dấu hiệu không rõ ràng sau đó có thể tử vong do suy hô hấp. Các dấu hiệu ngạt khí sẽ đến từ từ, thiếu oxy cấp tính làm người bệnh tiêu hao năng lượng nhanh hơn dẫn đến mệt cơ, hoảng loạn, lo lắng sau đó lịm dần đi như ngủ say.
Khi có cháy nổ xảy ra hàm lượng khí CO2 rất cao, khí CO do cháy không hoàn toàn lại chiếm oxy rất nhanh. Trong khi khí CO2 lại không màu không mùi nên người bệnh rất dễ chủ quan và đánh giá. Người ngạt khói trong đám cháy dễ có xu hướng rối loạn định hướng biểu hiện có thể từ nhẹ đến nặng như : Mệt mỏi, ho do sặc khí độc, yếu cơ, rối loạn không gian thời gian, đau đầu dữ dội.lo lắng, tim đập nhanh. Nặng thì có thể co giật, ngất sau đó trụy mạch hôn mê sâu dẫn đến tử vong.
Người tử vong do ngạt khí thường không rất khó lường trước được, chính bản thân họ cũng không nhận ra tình trạng thiếu oxy của mình.
Trong khi cháy nổ, khí CO2 và CO sinh ra rất nhanh với số lượng lớn, cùng theo đó là lửa ngăn cản quá trình di chuyển của người bệnh. Hiện tượng ngạt khí dễ xảy ra. Khi quan sát thấy người trong đám cháy người cứu nạn nên:
- Mang theo khăn ướt, choàng vào cổ, vai, di chuyển thấp sát nền đất, sàn nhà
- Mở tung các cửa sổ, cửa ra vào, không nên ở lâu trong không gian kín di chuyển đến lối thông càng nhanh càng tốt
- Nhanh chóng đứa người bị nạn ra khỏi vùng có khí độc
- Gọi cứu hộ và trợ giúp y tế gần nhất
- Làm thông thoáng đường hô hấp, có thể hô hấp nhân tạo.
- Đưa nạn nhân đến cơ quan y tế gần nhất để thở oxy cao áp. Nạn nhân có dấu hiệu ngưng tim, ngưng thở cần ép tim kèm hô hấp nhân tạo cấp cứu.
Việc biết cách sơ cứu khi ngạt khói trong cháy nổ sẽ giúp nạn nhân nhanh chóng thoát khỏi tình trạng nguy hiểm này đảm bảo an toàn tính mạng.