Xét nghiệm tinh dịch đồ

Mẫu thường được thu nhận sau khi thủ dâm vào một lọ vô trùng, chuyên dụng cho việc lấy mẫu. Thế tích xuất tinh được đo, và thời gian ly giải của tinh dịch cũng được khảo sát. Sau đó một giọt tinh dịch được kiểm tra dưới kính hiển vi để xác định số lượng tinh trùng, đánh giá cách chúng di chuyển, và xác định tỷ lệ tinh trùng có hình dạng bình thường…Việc đánh giá này được thực hiện theo quy định của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Giá trị tinh dịch đồ của WHO được dựa trên những người đàn ông được xem là có khả năng sinh sản bình thường khi vợ của họ có con trong vòng 12 tháng. Giá trị này có ý nghĩa “tham khảo” hơn là giá trị “khẳng định”.

Tinh dịch đồ là gì?

Tinh dịch đồ (hay phân tích tinh dịch) là một xét nghiệm tinh dịch tươi vừa được xuất tinh, thường được thu thập bằng cách tự kích thích bằng tay (thủ dâm). Nó là một phần thiết yếu của các xét nghiệm của nam giới. Một kiểm tra phân tích tinh dịch có tinh trùng đang hiện diện và giúp xác định nếu có một vấn đề với số lượng hoặc chất lượng của tinh trùng. Số lượng, hình dạng và chuyển động của tinh trùng được đo đạc dưới kính hiển vi.

Người đàn ông nên làm xét nghiệm phân tích tinh dịch ở đâu?

Thiết bị đặc biệt và chuyên biệt là cần thiết để phân tích tinh dịch chính xác. Do đó xét nghiệm nên diễn ra tại phòng thí nghiệm chuyên biệt mà phương pháp sử dụng được sự công nhận của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO)

Tinh dịch được thu thập để làm xét nghiệm như thế nào?

Đánh giá của tinh dịch phải được thực hiện trên một mẫu tinh dịch tươi vừa xuất tinh (trong vòng một giờ sau khi được xuất ra). Để xét nghiệm, một mẫu tinh dịch tốt nhất là mẫu được lấy bằng cách tự kích thích. Đây là cách thu nhận được ưa chuộng. Việc cho tinh dịch được thực hiện trong một phòng riêng của khoa Hiếm muộn. Điều quan trọng là mẫu tinh dịch không bị thất thoát. Vì tinh trùng hầu hết có ở giọt tinh dịch đầu tiên nên việc làm mất phần xuất tinh đầu tiên có thể làm giảm số lượng tinh trùng.  Người đàn ông không có quan hệ tình dục hay thủ dâm 3-5 ngày trước khi xét nghiệm cũng rất quan trọng, vì xuất tinh thường xuyên có thể giảm số tinh trùng. Khoảng thời gian giữa các lần xuất tinh quá dài cũng có thể giảm chất lượng tinh trùng.

Chất lượng tinh dịch của một người có thể khác nhau đáng kể giữa các mẫu, ngay cả ở nam giới có khả năng sinh sản. Việc đếm tinh trùng có thể bị ảnh hưởng bởi bệnh tật. Sốt và nhiễm trùng có thể làm giảm tinh trùng trong vài tháng. Cần có ít nhất hai lần phân tích tinh dịch để kiểm tra khả năng sinh sản chính xác. Những xét nghiệm này phải cách nhau ít nhất sáu tuần.

Báo cáo phân tích tinh dịch bao gồm những gì?

Một số vấn đề được ghi lại trong một báo cáo tinh dịch, bao gồm:

– Thể tích tinh dịch

– Số lượng tinh trùng

– Khả  năng di chuyển (tính di động)

– Hình dạng của tinh trùng (hình thái)

Tỷ lệ tinh trùng sống cũng được báo cáo, cùng với:

– Độ pH

– Bạch cầu

– Kháng thể kháng tinh trùng

Một phân tích tinh dịch sẽ bao gồm  các xét nghiệm

Thể tích tinh dịch
Tinh dịch là một hỗn hợp chất lỏng từ một số bộ phận cơ thể của đường sinh sản nam. Bình thưởng tinh hoàn góp phần sản xuất chỉ 5% số lượng tinh dịch và tất cả tinh trùng. Hầu hết các tinh dịch được sản xuất bởi các tuyến sinh dục phụ, cụ thể là các túi tinh, dịch  niệu đạo và tuyến tiền liệt… Đo lượng tinh dịch được xuất tinh được xem như một phần của xét nghiệm phân tích tinh dịch. Đàn ông thường xuất tinh 2-5 ml tinh dịch.

Số lượng tinh trùng
Thường được gọi là đếm tinh trùng. Việc đếm số lượng tinh trùng trong một đơn vị thế tích tinh dịch được xuất tinh là một phần của các phân tích tinh dịch. Nồng độ tinh trùng là số lượng tinh trùng trong 1 millilitre (ml) của tinh dịch.

Tính di động của tinh trùng
Khả năng của tinh trùng bơi hoặc di chuyển về phía trước. Số lượng tinh trùng di chuyển so với tinh trùng không di động được ghi nhận theo tỷ lệ phần trăm của tổng số tinh trùng. Một số phòng thí nghiệm đo tốc độ và tính chất của tinh trùng, nhưng nó không chính xác cho dù các xét nghiệm này có thể bổ sung thêm cho việc quản lý vô sinh.

Hình thái tinh trùng
Một đánh giá về hình dạng của tinh trùng và các tính năng vật lý. Số lượng tinh trùng có hình dạng bất thường được so sánh với số lượng tinh trùng bình thường. Điều này được ghi lại theo một tỷ lệ phần trăm trên tổng số tinh trùng thu thập. Tinh trùng có thể có bất thường ở phần đầu hoặc đuôi, mà ảnh hưởng đến sự di động và khả năng để bám dính vào trứng. Khi kiểm tra bằng cách sử dụng đúng phương pháp WHO, kết quả hình thái này có thể đưa ra một dấu hiệu tốt về khả năng thụ tinh của tinh trùng của với trứng trong môi trường xét nghiệm.

Không giống như tinh trùng từ các loài khác, ở loài người thường sản xuất một số lượng lớn tinh trùng hình dạng bất thường (lên đến 86-95 %). Trong những trường hợp rất hiếm hoi, các tinh trùng của một số nam giới đều có đầu tròn (globozoospermia) và những người đàn ông sẽ không làm người nữ thụ thai được.

pH tinh dịch
Độ pH được đo để xác định xem tinh dịch có tính axít hay kiềm. Tinh dịch thường hơi kiềm. Axít hóa tinh dịch, kết hợp với một số lượng tinh dịch thấp có thể có nghĩa là có một tắc nghẽn có thể có trong các ống dẫn tinh hoặc thậm chí bất sản ống dẫn tinh/túi tinh.

Bạch cầu
Thường được tìm thấy trong tinh dịch. Số lượng lớn bạch cầu trong tinh dịch có thể là dấu hiệu của một nhiễm trùng đường sinh dục. Tuy nhiên, nó cũng có thể xảy ra mà không rõ nguyên nhân.

Đánh giá các kháng thể kháng tinh trùng trong tinh dịch

Đây là một xét nghiệm quan trọng, thường được thực hiện tại các phòng thí nghiệm chuyên biệt sử dụng những phương pháp được Tổ chức Y tế Thế giới công nhận. Kháng thể kháng tinh trùng có thể xảy ra ở một số nam giới khi hệ thống miễn dịch coi tinh trùng của chính mình là một tác nhân lạ và sản xuất kháng thể chống lại. Kháng thể kháng tinh trùng ở nam giới thường xảy ra sau khi cắt ống dẫn tinh. Kháng thể bám dính vào thân tinh trùng sẽ làm giảm chuyển động của tinh trùng. Tinh trùng bị dính thành cụm, làm cho nó khó khăn để đi qua các chất nhầy ở cổ tử cung một người phụ nữ. Ngoài ra, trong quá trình thụ tinh, tinh trùng và trứng nhận ra nhau bằng các chất trên bề mặt (thụ thể). Nếu kháng thể bị dính với tinh trùng, các thụ thể được bao phủ bởi các kháng thể và ngăn cản các tinh trùng bám vào trứng.

Một kết quả phân tích tinh dịch bình thường là gì?

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO-1999) đã công bố các chỉ số sau đây

Việc đo lường của tất cả các phần của mẫu tinh dịch cho bác sĩ một số gợi ý về mức độ khả năng sinh sản. Một số lượng tinh trùng thấp không phải lúc nào cũng có nghĩa là không có cơ hội thụ thai. Một số đàn ông với một số tinh trùng thấp nhưng với khả năng chuyển động và hình dạng tinh trùng bình thường có thể thụ thai.

Bác sĩ đánh giá cẩn thận các kết quả của xét nghiệm tinh trùng và các liên kết những kết quả này đến yếu tố quan trọng khác như khoảng thời gian mà các cặp vợ chồng đã cố gắng để có thai. Nói chung, các cặp vợ chồng đã không thể có thai trong ba năm trở lên có rất ít (ít hơn 10%) cơ hội có thai xảy ra trong vòng 12 tháng sau mà không cần sự can thiệp của y học.

Những xét nghiệm nào khác được thực hiện như một phần của phân tích tinh dịch?
Đôi khi, nam giới có thể cần phải cung cấp một mẫu nước tiểu sau khi xuất tinh, nếu bác sĩ nghĩ rằng có một vấn đề xuất tinh (xuất tinh ngược). Nước tiểu được kiểm tra có tinh trùng hay không.

Chú ý: trện đây là một số thông tin tham khảo về xét nghiệm tinh dich đồ, hãy gọi đến tổng đài tư vấn sức khỏe, tâm lý 19006237 để được tư vấn trực tiếp.