Nạo hút thai (phá thai ngoại khoa) thường có những tai biến như chảy máu, sót rau, thủng tử cung, ảnh hưởng lâu dài đến sức khỏe và tương lai sinh sản. Ở Việt Nam, 5% trong số tử vong bà mẹ liên quan đến nạo hút thai (chủ yếu do nhiễm trùng, chảy máu). Một số nghiên cứu cho thấy nạo hút thai còn liên quan đến các bệnh viêm nhiễm đường sinh dục.
Tâm lý của chị em là muốn có một cách phá thai kín đáo, ít tai biến hay ảnh hưởng đến sức khỏe. Phá thai bằng thuốc đáp ứng được yêu cầu này cho dù nó không hẳn là một phương pháp hoàn hảo.
Cơ chế tác dụng
Trên thế giới hiện có 4 nhóm thuốc phá thai, Việt Nam dùng nhóm mifepristone và misoprostol.
Hormone progesteron do hoàng thể tiết ra trong chu kỳ kinh nguyệt có tác dụng làm dày niêm mạc tử cung để trứng làm tổ và bám chắc vào đó. Nhóm thuốc mifepristone có tác dụng đối kháng với pro-gesteron nên cản trở quá trình này. Nếu dùng sớm khi chưa thụ thai thì nó ngăn cản quá trình thụ thai (được coi là thuốc tránh thai khẩn cấp). Nếu dùng muộn khi đã có thai trong vòng 49 ngày, nó làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung, được coi là thuốc phá thai. Khi dùng mifepristone quá muộn, thai sẽ không bong ra được.
Còn nhóm thuốc misoprostol làm tăng cường co bóp cơ tử cung để tống thai ra ngoài sau khi mifepristone đã làm bong thai ra khỏi niêm mạc tử cung. Để phá thai, 2 nhóm thuốc trên nhất thiết phải kết hợp với nhau.
Phác đồ phá thai bằng thuốc gồm 3 bước:
– Làm bong thai: Bạn uống mifepristone 200 mg ngay tại phòng khám để làm tróc túi thai ra khỏi niêm mạc tử cung rồi về nhà tự theo dõi theo hướng dẫn của thày thuốc.
– Tống thai ra ngoài: Sau 48 giờ, bạn phải trở lại bệnh viện uống tiếp misoprostol 400 mg (để đẩy thai ra) và lưu lại phòng khám trong 3 giờ để theo dõi mạch, huyết áp (cứ nửa giờ một lần). Nơi theo dõi này phải có đủ các trang bị cấp cứu về tim mạch, đồng thời phải có điều kiện để vận chuyển bệnh nhân lên tuyến cao hơn.
– Kiểm tra hiệu quả: Sau 14 ngày, bạn phải đến khám lại. Nếu siêu âm vẫn thấy thai phát triển và tim thai vẫn đập thì bắt buộc phải phá bằng phương pháp khác; không được giữ thai.
Những lưu ý về phá thai bằng thuốc:
Không được áp dụng phá thai bằng thuốc cho các trường hợp thai ngoài tử cung, đang mang vòng, thiếu máu nặng, bị bệnh gan và thận, dùng corticoid kéo dài.
Khi đã dùng phương pháp này thì phải quyết tâm đến cùng chứ không được bỏ dở bạn phải trình bày ý định phá thai bằng nội khoa chậm nhất là vào ngày thứ 42 của thai kỳ để có đủ thời gian (7 ngày) cùng với thầy thuốc suy nghĩ kỹ trước khi đi đến quyết định. Thống kê ở các nước cho thấy hiệu quả của phương pháp này là 87-97%, nghĩa là còn khoảng 6% thất bại. Do thuốc có những tác hại với thai nên khi thuốc không hiệu quả, nếu không tìm cách khác để tống thai ra ngoài thì đứa trẻ sẽ phát triển không bình thường (có thể bị khuyết tật, dị dạng). Vì vậy, tuy thầy thuốc đã hướng dẫn cách theo dõi sẩy thai nhưng bạn không được chủ quan mà bắt buộc phải đến bệnh viện để kiểm tra lần cuối (bước 3)
Bạn phải nói rõ với thầy thuốc tuổi thai, tiền sử bệnh tật. Đây là những thông tin quan trọng giúp bác sĩ có thêm sự chính xác trong chẩn đoán và quyết định áp dụng biện pháp phá thai nội khoa.
Thuốc phá thai có một số tác dụng phụ như ra máu, rỉ máu kéo dài, buồn nôn, nôn. Thực chất đây là những hiện tượng thường có trong sẩy thai tự nhiên, bạn cần tìm hiểu trước tác dụng phụ để khỏi hoang mang.
Khi áp dụng phương pháp phá thai bằng thuốc, bạn không được dùng các thuốc phenitoin, phenobarbital, carbamazepine (vì các thuốc này làm giảm hiệu lực mifepristone) và cũng không được dùng các kháng viêm không steroid (vì làm giảm hiệu lực của phương pháp).
So với việc can thiệp bằng thủ thuật thì phá thai bằng thuốc được xem là tiện lợi, nhanh chóng, giá rẻ (trung bình khoảng 350.000 đồng/ca) tránh được những tai biến rách, thủng, nhiễm trùng tử cung… do việc phải đưa dụng cụ vào buồng tử cung. Đặc biệt, phá thai bằng thuốc tỷ lệ thành công khá cao (96,9%).
Hạn chế của phá thai bằng thuốc là bạn lại phải chịu đau đớn trong một thời gian do thuốc gây ra hiện tượng sẩy thai tự nhiên và phải đi đến cơ sở y tế nhiều lần. Dù tỷ lệ tai biến do phá thai bằng thuốc thấp hơn so với can thiệp bằng thủ thuật, nhưng không phải là không có. Tai biến thường gặp là xuất huyết ồ ạt sau khi uống thuốc, bắt buộc người sử dụng phương pháp này phải ở cách cơ sở y tế – nơi thực hiện phá thai bằng thuốc – không quá 30 phút di chuyển.
Cũng do tính hai mặt này mà hiện thuốc phá thai chỉ “được” các bác sĩ cho phép điều trị một cách hết sức dè dặt (phương pháp này gây ra những cơn đau co thắt dữ dội ở dạ dày và ra máu rất nhiều, phản ứng này càng dữ dội hơn đối với những người có sức khỏe yếu hay có tiền sử phá thai). Do vậy, thuốc chỉ được phép lưu hành và sử dụng tại những bệnh viện được phép làm phá thai bằng thuốc.
Thế nhưng, thực tế trên thị trường, đặc biệt là ở các khu vực bán thuốc sỉ, các loại thuốc trên lại được bán khá nhiều, muốn mua bao nhiêu cũng có, Mifestad 10mg giá lẻ 5.000 đồng/viên; tương tự, Misoprostol 200mg (Cytotec của hãng Pfizer) hộp 60 viên giá 350.000 đồng. Tại các hiệu thuốc bán lẻ, giá hai loại thuốc này tuy có cao hơn nhưng cũng không phải là loại thuốc khó tìm.
Đáng nói là gần đây trong giới trẻ đã “rỉ tai” nhau về phương pháp phá thai bằng thuốc và sẽ vô cùng nguy hiểm nếu như các em tự ý mua về sử dụng như một biện pháp ngừa thai. Sẽ càng nguy hiểm hơn khi nguồn gốc của loại thuốc này lại không rõ ràng, nhất là với thuốc Misoprostol.
Thống kê tại Khoa Khám bệnh BV Phụ Sản Trung Ương cho thấy: từ đầu năm đến nay đã có 6/10 ca nữ sinh tự ý sử dụng thuốc phá thai hoặc được phá thai bằng thuốc tại các cơ sở y tế tư nhân, dẫn đến nhiễm trùng, buộc phải đưa vào bệnh viện cấp cứu.
Khi được hỏi, các em đều cho biết là chưa hề biết sử dụng biện pháp tránh thai; khi đến các hiệu thuốc, được người bán thuốc “tư vấn” dùng thuốc phá thai là tiện lợi nhất và có hiệu quả ngay sau 48 giờ nên đã tự ý mua và sử dụng. Có trường hợp các em còn mua thuốc và đến các cơ sở y tế tư nhân để nhờ các bác sĩ “thao tác”
Thống kê cho thấy, những ca tự ý sử dụng thuốc phá thai đều bị nhiễm trùng máu do vi khuẩn Clotridium sordellii gây ra, nếu không được cấp cứu kịp thời trong vòng 30 phút, nguy cơ tử vong rất cao.
Thống kê cho thấy, những ca tự ý sử dụng thuốc phá thai đều bị nhiễm trùng máu do vi khuẩn Clotridium sordellii gây ra, nếu không được cấp cứu kịp thời trong vòng 30 phút, nguy cơ tử vong rất cao.
Bạn nên quay lại cơ sở y tế khi
Nếu bạn thấy:
– Đau bụng liên tục sau giai đoạn ra máu ban đầu.
– Ra máu âm đạo quá nhiều(mỗi giờ thấm hết 2 băng vệ sinh dày trong 2 giờ liền).
– Sốt 380C trở lên và kéo dài trên một ngày sau khi uống Misoprostol.
– Không ra máu trong vòng 24 giờ sau khi uống thuốc Misoprostol.
(Chú ý: có thể ra máu kéo dài trong vài tuần nhưng phải giảm dần về lượng)
– Quay lại khám kiểm tra trong vòng 2 tuần để khẳng định đã sảy thai hoàn toàn. Lần tái khám này là vô cùng quan trọng.
Chú ý: Khi bạn có những thắc mắc liên quan đến các vấn đề sức khỏe hay tâm lý hãy gọi cho chúng tôi theo số máy 1900.6237 để được tư vấn chi tiết.
