3. Các chỉ định của IUI
Ban đầu, IUI được chỉ định cho các trường hợp rối loạn chức năng tinh trùng hoặc không có tinh trùng (cho tinh trùng). Hiện nay, do kỹ thuật đơn giản và hiệu quả, IUI được triển khai thực hiện với nhiều chỉ định khác nhau:
- Bất thường phóng tinh: Lỗ tiểu đóng thấp, Chấn thương tủy sống, Xuất tinh ngược dòng, Bất lực do nguyên nhân thực thể hay tâm lý
- Yếu tố cổ tử cung: Chất nhầy cổ tử cung không thuận lợi, Ít chất nhầy cổ tử cung
- Vô sinh nam: Tinh trùng ít (oligozoospermia), Tinh trùng di động yếu (asthenozoospermia), Tinh trùng dị dạng (teratozoospermia), Phối hợp các bất thường trên (O.A.T.)
- Miễn dịch: Kháng thể kháng tinh trùng ở nam giới (tự kháng thể), Kháng thể kháng tinh trùng ở nữ (cổ tử cung, huyết thanh)
- Vô sinh không rõ nguyên nhân
- Lạc nội mạc tử cung: Dạng nhẹ, vừa
- Rối loạn phóng noãn: Phối hợp với gây phóng noãn
- Phối hợp nhiều bất thường trên
- Bơm tinh trùng người cho: Chồng không có tinh trùng
Chỉ định chủ yếu của IUI là tinh trùng ít, di động yếu và tỉ lệ dị dạng tăng. Tuy nhiên, chỉ định này là một trong nững chỉ định có tỉ lệ thành công thấp của IUI. Một chỉ định phổ biến khác là IUI với tinh trùng người cho trong trường hợp không có tinh trùng.
IUI thường không hiệu quả nếu số lượng và chất lượng tinh trùng quá thấp. Sự ra đời của kỹ thuật ICSI (tiêm tinh trùng vào bào tương trứng) làm tăng đáng kể khả năng có con của những người rối loạn chức năng tinh trùng nặng với tinh trùng của chính họ. Với ICSI, người chồng có thể có con chỉ với một vài tinh trùng hoặc tinh trùng lấy từ mẫu sinh thiết tinh hoàn.
Hiện nay, ở hầu hết các nước, IUI với tinh trùng người cho bắt buộc phải sử dụng tinh trùng trữ lạnh để giảm thiểu nguy cơ lây nhiễm HIV cho người nhận.
4. Kỹ thuật bơm tinh trùng
Kỹ thuật bơm tinh trùng vào buồng tử cung thường do bác sĩ phụ khoa thực hiện. Bác sĩ điều trị nên theo dõi bệnh nhân xuyên suốt từ đầu, từ khia nhận bệnh, chẩn đoán, kích thích buồng trứng, theo dõi và bơm tinh trùng. Ngoài ra, bác sĩ phụ khoa cũng cần có kiến thức về tinh dịch đồ và chuẩn bị tinh trùng để có thể phát huy tối đa hiệu quả của phương pháp điều trị.
* Trang bị
Trang bị phòng bơm tinh trùng tương đương với phòng khám phụ khoa bình thường. Phòng bơm tinh trùng nên đặt gần phòng chuẩn bị tinh trùng.
Các dụng cụ cơ bản của phòng bơm tinh trùng:
- Bàn khám phụ khoa
- Bàn để dụng cụ bơm tinh trùng
- Bồn hạt đậu, chén đựng nước
- Mỏ vịt, pince dài, kẹp pozzi
- Bơm tiêm 1cc
- Gòn, gạc, que gòn
- Găng tay (tốt nhất là găng không bột), nón, mask
- Săng vải tiệt trùng
- Phòng bơm tinh trùng phải có bồn rửa tay và xà phòng rửa tay trước thủ thuật.
* Kỹ thuật thực hiện IUI
- Tinh trùng sau khi chuẩn bị từ phòng xét nghiệm được đựng trong tube ly tâm và giữ ở tủ cấy CO2, nhiệt độ khoảng 10-15 phút trước khi thực hiện thủ thuật. Khi đem tinh trùng đến phòng bơm tinh trùng, có thể để ở nhiệt độ phòng một thời gian trước khi thực hiện thủ thuật. Tuy nhiên, không được để quá lâu sẽ ảnh hưởng đến chất lượng tinh trùng.
- Bác sĩ thực hiện bơm tinh trùng rửa tay sạch trước thủ thuật. Bác sĩ cần thiết phải đội nón, mang khẩu trang. Găng sử dụng là găng tiệt trùng, nên sử dụng loại ít bột talc, tốt nhất là loại không có bột, vì các loại bột trong găng có tác dụng độc đối với tinh trùng.
- Bệnh nhân được chuẩn bị ở tư thế sản khoa, được trải săng tiệt trùng.
- Nữ hộ sinh phụ chuẩn bị bàn dụng cụ: bao gồm trải săng và chuẩn bị sẵn các dụng cụ bơm tinh trùng.
- Lau âm hộ bằng nước muối sinh lý. Làm ẩm mỏ vịt với nước muối sinh lý, đặt mỏ vịt vào âm đạo và bộc lộ cổ tử cung. Lau nhẹ cổ tử cung với nước muối sinh lý. Nước muối sinh lý nên được giữ ấm trước.
- Chuẩn bị bơm tiêm 1ml và catheter chuyên dụng (SpermCat hoặc Smooze). Nên tráng bơm tiêm và catheter với môi trường cấy trước để loại bớt các độc tố đối với tinh trùng có thể có. Để tránh khoảng chết trong bơm tiêm, làm sót tinh trùng trong khi bơm, nên gắn catheter vào bơm tiêm trước rồi mới cho đầu catheter vào tube để hút lấy tinh trùng.
- thể gây tổn thương niêm mạc đáy tử cung. (Một số tác giả khuyên nên đưa catheter nhẹ nhàng vào buồng tử cung cho đến khi chạm đáy, sau đó lùi catheter khoảng 1cm và bơm tinh trùng). Bơm nhẹ nhàng tinh trùng vào buồng tử cung cho đến hết. Rút nhẹ nhàng catheter ra khỏi cổ tử cung.
- Sau khi bơm cho bệnh nhân nghỉ ở tư thế nằm ngửa trong khoảng 10-15 phút trước khi về. Ta có thể cho bệnh nhân nằm kê cao mông.
- Mục đích cuối cùng của thủ thuật không phải là đưa tinh trùng vào buồng tử cung bằng mọi giá, mà là đưa được tinh trùng vào buồng tử cung với sang chấn tối thiểu. Nếu thực hiện kỹ thuật không nhẹ nhàng, gây sang chấn nhiều, tỉ lệ thành công thường rất thấp. Người thực hiện kỹ thuật bơm tinh trùng càng nhiều kinh nghiệm, việc đưa catheter càng được thực hiện nhẹ nhàng, ít sang chấn, góp phần nâng cao tỉ lệ thành công của phương pháp điều trị. Chất lượng catheter cũng ảnh hưởng nhiều đến tỉ lệ thành công. Catheter chuyên dụng phù hợp sẽ giúp bác sĩ dễ dàng đưa vào buồng tử cung và sang chấn ít hơn.
- Tùy theo chỉ định của bác sĩ, bệnh nhân có thể được bơm tinh trùng 1 hoặc 2 lần trong một chu kỳ. Nếu chỉ thực hiện bơm tinh trùng một lần trong chu kỳ, bệnh nhân thường được hẹn để bơm tinh trùng xung quanh thời điểm dự đoán rụng trứng. Nếu bơm tinh trùng 2 lần trong chu kỳ, bệnh nhân thường được hẹn bơm 2 lần trước và sau thời điểm dự đoán rụng trứng khoảng 12 giờ.
- Nên siêu âm kiểm tra vào ngày hôm sau để đánh giá xem có rụng trứng không. Nếu nghi ngờ chưa rụng trứng có thể hẹn bệnh nhân để tiếp tục bơm tinh trùng.
- Sau bơm tinh trùng, bệnh nhân có thể được cho thuốc để hỗ trợ giai đoạn hoàng thể tùy theo phác đồ kích thích buồng trứng được sử dụng. Trong đa sốc các trường hợp, progesterone đường đặt âm đạo thường được sử dụng để hỗ trợ giai đoạn hoàng thể. Xét nghiệm thử thai thường được thực hiện 2 tuần sau khi bơm tinh trùng. Nếu xét nghiệm thử thai dương tính, bệnh nhân được hẹn siêu âm khoảng 2-3 tuần sau để xác định thai trong tử cung.
Lợi ích của việc chuẩn bị tinh trùng trước khi bơm vào buồng tử cung
- Chọn được các tinh trùng bình thường, di động tốt cho các phương pháp điều trị. Đồng thời cô đặc các tinh trùng này trong một thể tích nhỏ, thuận lợi cho các phương pháp điều trị.
- Loại được các tế bào chết, hầu hết các vi sinh vật, phần lớn các chất độc với tinh trùng
- Loại được một phần lớn prostaglandins trong tinh dịch, tránh co thắt tử cung trong phương pháp IUI.
- Kích thích sự hoạt hóa đầu tinh trùng, sự tăng động của tinh trùng và phản ứng cực đầu của tinhtrùng, tạo thuận lợi cho quá trình thụ tinh của tinhtrùng với trứng.
- Giảm được phần lớn nguy cơ nhiễm trùng từ tinh dịch, do các phương pháp chuẩn bị tinh trùng hiện nay có thể phát hiện và loại được hầu hết các vi sinh vật có trong tinh dịch
- Tránh được nguy cơ sốc phản vệ đôi khi xảy ra khi cho tinh dịch vào buồng tử cung.
Hy vọng với những chia sẻ trên đây bạn đã hiểu hơn về kỹ thuật bơm tinh trùng. Tuy nhiên, đó có thể chỉ là những lý thuyết về y học Liên hệ tổng đài 19006191 để được các chuyên gia tư vấn kỹ hơn với trương hợp bạn hoặc người thân gặp phải.
S&T
